Սևանա լիճ
Հաջորդը Հայաստանի մարգարիտն է` Սևանա լիճը։ Գալ Հայաստան և չլինել Սևանում, չհիանալ նրա գեղեցկությամբ, չբարձրանալ Սևանի թերակղզու գագաթին գտնվող եկեղեցիներ, չլվացվել լճի ջրով, չփորձել ածուխի վրա պատրաստված սևանյան ձուկը և խեցգետնի վզից պատրաստված Լուլա-քյաբաբը, առնվազն հանցանք է: Ավելորդ չի լինի նշել, որ Սևանա լիճը Կովկասի ամենամեծ լիճն է, ինչպես նաև Երկիր մոլորակի ամենամեծ բարձրլեռնային քաղցրահամ լճերից մեկը, որը քաղցրահամ ջրի ռեսուրսներով զիջում է միայն Տիտիկակի լճին։
Նորատուս
Հայաստանի հին Նորատուս քաղաքը գտնվում է Սևանա լճի (Նորատուս) բարձրլեռնային հիասքանչ լճից ոչ հեռու։ Այստեղ է գտնվում հայկական խաչքարերի աշխարհի ամենամեծ հավաքածուն և, հնարավոր է, ամենահին հայկական գերեզմանոցն ընդհանրապես։ Ի վերջո, համարվում է, որ Նորատուս գյուղի գերեզմանատան ամենավաղ խաչքարը թվագրվում է Մ.թ. ա. 5-րդ դար։
Հայրավանք
IX-XIII դարերի Հայրավանք վանական համալիրը գտնվում է Սևանա լճի ժայռոտ հրվանդանի վրա ՝ Հայրավանք գյուղի հյուսիսային ծայրամասում: Եկեղեցին իրենից ներկայացնում է խաչաձև քառագլուխ շինություն ՝ Կենտրոնական գմբեթով։ Այնտեղ գտնվող արձանագրություններից ամենաշուտը թվագրվում է 1211 տարի։
Սևանավանք
Սևանի վանքը գտնվում է Սևանի թերակղզում (նախկինում՝ կղզի), հիմնադրել է Գրիգոր Ա Լուսավորիչը 305 թվականին։ 874 թվականին Աշոտ Բագրատունի թագավորի դուստրը, Սյունյաց Վասակ Գաբուռ իշխանի կինը՝ Մարիամը, այստեղ կառուցել է երկու եկեղեցի՝ Սրբոց Առաքելոց (մեծը) և Սուրբ Հովհաննու Կարապետի։ Առաքելոց եկեղեցու թմբուկի արևելյան նիստին պահպանվել է շինարարական արձանագրությունը՝ գրված 874 թվականին։ Դեպի հարավ-արևելք, ոչ հեռու գտնվող Ս. Հովհաննու Կարապետի եկեղեցին ունի նույն հորինվածքը։