Խոր Վիրապ
Պատահական չէ, որ Խոր Վիրապ վանքը («խորը բանտ») համարվում է Հայաստանում ամենակարևոր սրբավայրերից մեկը. չէ՞ որ հենց այստեղ գտնվող բանտում 14 տարի շարունակ տանջվում էր մեր երկիրը մկրտած Գրիգոր Լուսավորիչը։ Հենց այստեղ է, որ հավատքի և իր աղոթքի ուժով նա կարողացավ դիմակայել մահվանը, իսկ հետո Հայաստանին «նոր կյանք» նվիրեց. այդպես կոչեցին 301 թվականից հետո քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն ընդունելը։ Հարկ է նաև նշել, որ Խոր Վիրապից հրաշալի տեսարան է բացվում դեպի Հայաստանի խորհրդանիշ բիբլիական Արարատ լեռը, քանի որ Խոր Վիրապը վերջինիս ամենամոտ կետն է ՝ ընդամենը 7 կմ։
Տաթև
Երբ տաղանդավոր վարպետներն ապրում են նման գեղեցիկ հողի վրա, ստացվում է այնպիսի հրաշք, ինչպիսին Տաթևի վանքն է ՝ բնության և ճարտարապետության ներդաշնակության, ոգու և մտքի դրսևորման օրինակ։ Տաթևի վանքը IX-XIII դարերի վանական համալիրն է, որը գտնվում է Որոտան գետի կիրճի ժայռերի վրա, եղել է միջնադարյան Հայաստանի փիլիսոփայական և գիտական մտքի երբեմնի խոշորագույն կենտրոնը։ Վերջերս National Geographic ամսագիրը Տաթևի վանքը ներառել է աշխարհի 10 ամենագեղատեսիլ զբոսաշրջային վայրերի ցանկում: Հատուկ հաճույք է դեպի վանք թռիչքը «Տաթևի թևեր» ճոպանուղով, որն աշխարհում ամենաերկար հետադարձ ճոպանուղին է, վերջինս ձգվում է մինչև 320 մ բարձրության վրա գտնվող կիրճի և բլուրների վրայով:
Քարահունջ
Քարահունջ մեգալիթյան համալիրը, թերևս, ամենաառեղծվածային տեղն է Հայաստանում: Այն ունի նաև երկրորդ անուն ՝ Զորաց քարեր (Զորաց քարեր), վերջիններս կանգնած են որպես պահապաններ, 4 հեկտար բարձրլեռնային բարձրավանդակի վրա: Ի՞չ է սա՝ դամբարանադաշտ, որի պատմությունը սկսվում է Մ.թ.ա. 19-րդ դարից։ Կամ միգուցե աշխարհի ամենահին 7000-ամյա աստղադիտարանը: Ի վերջո, որոշ հետազոտողներ պնդում են, որ Քարահունջը Սթոունհենջի ավագ եղբայրն է, իսկ քարերի անցքեր են արել Երկնային լուսատուներին հետևելու համար: Հնարավոր է` դուք կարողանաք գտնել այդ հարցի պատասխանը՝ այցելելով իսկապես եզակի Պատմամշակութային արգելոց։ Ո՞վ գիտի…