Օր 1.
Ժամանում Երևան: Տեղափոխում հյուրանոց:
Օրվա երկրորդ կես
Ազատ ժամանակ:
Օր 2. (10:00 ~ 12:00)
Օրվա առաջին կես
Շրջայց Երևանում
Վերջերս իր 2800-ամյակը նշած Հայաստանի մայրաքաղաքով ճանապարհորդությունը կսկսվի նրա աշխարհագրական կենտրոնից` Հանրապետության հրապարակից։ Այնուհետև կայցելենք կայարանամերձ հրապարակ, որտեղ գտնվում է Երևանի խորհրդանիշներից մեկը` հայկական էպոսի հերոս Սասունցի Դավիթին նվիրված հուշարձանը։ Այնուհետև, անցնելով Օղակաձև զբոսայգու կողքով, կբարձրանանք Հաղթանակի զբոսայգի, որտեղից բացվում է քաղաքի և բիբլիական Արարատի հետաքրքիր համայնապատկերային տեսարանը: Այնուհետև սպասվում է զբոսանք Երևանի բաց երկնքի տակ գտնվող Կասկադ-թանգարանով, ապա ՝ Մեսրոպ Մաշտոցի անունը կրող պողոտայով, կտեսնենք Երևանի քաղաքապետարանը, Մարզահամերգային համալիրը Ծիծեռնակաբերդի բլրի վրա և կեզրափակենք էքսկուրսիան Սպենդիարյանի անվան Օպերայի և Բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի մոտ գտնվող Թատերական հրապարակում: Այստեղ են գտնվում նաև Կարապի լիճը և հայտնի հայ մշակույթի ներկայացուցիչների ՝ կոմպոզիտորներ Արամ Խաչատրյանի, Ալեքսանդր Սպենդիարյանի, Առնո Բաբաջանյանի, բանաստեղծ և գրող Հովհաննես Թումանյանի հուշարձանները:
Օրվա երկրորդ կես | Ճաշ
Ազատ ժամանակ:
Օր 3. (10:00 ~ 17:00)
Օրվա առաջին կես
Մատենադարան (Ընկերությունը իրավունք է վերապահում տեղափոխել տուրը)
«Մատենադարան» բառը հայերենից թարգմանաբար նշանակում է «ձեռագրերի պահոց»։ Այս հավաքածուի ստեղծման սկիզբը թվագրվում է 5-րդ դարին և կապված է հայոց գրերի հայր Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հետ։ Նրա պատվին է անվանակոչվել պողոտամն, որի վերջում գտնվում է Մատենադարանի թանգարանը։ Այն հանդիսանում է աշխարհում ձեռագրերի խոշորագույն պահոցներից մեկը և հնագույն հայկական ձեռագրերի ամենախոշոր պահոցը։ Այս եզակի թանգարանի ֆոնդերն ունեն ավելի քան 17 հազար հին ձեռագրեր և ավելի քան 100 հազար հին արխիվային փաստաթղթերի հայերեն, ռուսերեն, եբրայերեն, լատիներեն, արաբերեն, սիրիերեն, հունարեն, վրացերեն, հնդկերեն, ճապոներեն, պարսկերեն և այլ տարբերակները:
Օրվա երկրորդ կես | Ճաշ
Երևան - Գառնու ամրոց - Գեղարդի վանք
Առաջարկում ենք ճամփորդել ոչ միայն տարածության այլև ժամանակի մեջ` հեթանոսությունից մինչև քրիստոնեություն` Արևի աստծո հեթանոսական տաճարից մինչև Գեղարդավանք, որի անվանումը գալիս է Լոնգինի Գեղարդից: Հենց այդ նիզակով է հռոմեական հարյուրապետը խոցել Հիսուս Քրիստոսի մարմինը խաչի վրա, իսկ նրա ծայրը, ի թիվս բազմաթիվ այլ մասունքների, առաքյալ Թադեոսի կողմից բերվել է Հայաստան: Երկար ժամանակ այս սուրբ մասունքը պահվել է Գեղարդի վանական համալիրում, իսկ այժմ այն կարելի է տեսնել Էջմիածնի թանգարանում:
Օր 4. (10:00 ~ 16:00)
Օրվա առաջին կես
Երևան - Էջմիածին
Հայաստանի ամենանշանավոր մշակութային և կրոնական կենտրոններից մեկի` Վաղարշապատի սրտում ՝ ինչպես Վատիկանն է Հռոմի կենտրոնում, գտնվում է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը: Այն ոչ միայն հայերի հոգևոր մայրաքաղաքն է, այլև աշխարհում առաջին քրիստոնեական եկեղեցին։ Ինչպես հայտնի է, 301 թվականին Հայաստանն աշխարհում առաջինն է քրիստոնեությունը հռչակել պետական կրոն, և հենց նույն թվականին էլ Տրդատ 3-րդ թագավորի օրոք դրվեց տաճարի հիմքի առաջին քարը։
Օրվա երկրորդ կես | Ճաշ
Սարդարապատ - Երևան
Արմավիրից ոչ հեռու ՝ Հայաստանի 12 հնագույն մայրաքաղաքներից, իսկ այժմ ՝ մարզկենտրոն, Սարդարապատ բնակավայրի մոտ, որտեղ 1918թ. ճակատագրական պայքար էր տեղի ունեցել, տարածվեց նույնանուն ճարտարապետա-քանդակագործական հուշահամալիրը: Այն հավերժացրեց հերոսական հաղթանակը անհավասար ճակատամարտում, որը կանխեց թուրքերի կողմից հայերի ամբողջական ոչնչացումը: Սարդարապատի հերոսամարտի մասնակիցների թաղման վայրում կառուցված հուշահամալիրից բարձրունքից համայնապատկերային տեսարան է բացվում դեպի երկրի մեծ մասը ՝ Արաքս գետից, Արարատյան լեռներից և հովիտից մինչև Արագածի գագաթներ և Գեղամա լեռնաշղթա: Համալիրի տարածք մուտք գործելիս կարմիր տուֆի թևավոր Ցուլերը, որոնց կերպարը խորը իմաստ ունի, հեռանալով հինավուրց դիցաբանությունից, դարձել են Հայաստանի խորհրդանիշներից մեկը ։
Օր 5. (10:00 ~ 18:00)
Օրվա առաջին կես
Երևան - Սևանա լիճ
Հաջորդը Հայաստանի մարգարիտն է` Սևանա լիճը։ Գալ Հայաստան և չլինել Սևանում, չհիանալ նրա գեղեցկությամբ, չբարձրանալ Սևանի թերակղզու գագաթին գտնվող եկեղեցիներ, չլվացվել լճի ջրով, չփորձել ածուխի վրա պատրաստված սևանյան ձուկը և խեցգետնի վզից պատրաստված Լուլա-քյաբաբը, առնվազն հանցանք է: Ավելորդ չի լինի նշել, որ Սևանա լիճը Կովկասի ամենամեծ լիճն է, ինչպես նաև Երկիր մոլորակի ամենամեծ բարձրլեռնային քաղցրահամ լճերից մեկը, որը քաղցրահամ ջրի ռեսուրսներով զիջում է միայն Տիտիկակի լճին։
Օրվա երկրորդ կես | Ճաշ
Դիլիջան - Գոշավանք - Երևան
Քաղաքն իսկապես լեգենդար է: Նրա մասին լսել են տասնյակ միլիոնավոր մարդիկ, ովքեր դիտել են մի քանի սերունդների կողմից սիրված «Միմինո» ֆիլմը որը մեծն Ֆրունզիկ Մկրտչյանի դերակատարմամբ, աշխարհում երկրորդ տեղն է զբաղեցնում: Դիլիջանն արդեն վաղուց դարձել է սիրված հանգստավայր, հանգստի, բնակության և նկարիչների, երաժիշտների և այլ ստեղծագործողների ոգեշնչման համար: Եվ դա զարմանալի չէ ՝ անտառապատ լեռներով շրջապատված գեղատեսիլ քաղաքը գտնվում է արգելոցի տարածքում և ունի ազգային պարկի կարգավիճակ: Դիլիջան են մեկնում տարվա ցանկացած ժամանակ ՝ վայելելու «տեղի Շվեյցարիայի» գեղեցկությունը, ճանաչելու մոտակայքում գտնվող միջնադարյան հայկական ճարտարապետության գլուխգործոցները և, իհարկե, բարելավելու առողջությունն մաքուր օդով և հանքային ջրով: Երևանից դեպի Դիլիջան ձգվոլ հարյոուրկիլոմետրանոց ճանապարհը ճանապարհորդների աչերը շռայլորեն շոյում է տեսակների բազմազանությամբ, կլիմայական գոտիների փոփոխության դիտարկմամբ, և, բնականաբար, դիլիջանյան հայտնի սերպանտինով: 12-րդ դարի վերջին կաղնու անտառներով շրջապատված Աղստև գետի կիրճում նշանավոր մտածող, առաջին դատաստանի հեղինակ Մխիթար Գոշը հիմնադրել է Նոր Գետիկ վանքը: Գոշի մահից հետո, XIII դարի ընթացքում, վանական համալիրը կառուցել և անվանել են նրա պատվին ՝ Գոշավանք։ Վանական համալիրը, որը բաղկացած է երեք եկեղեցիներից, մատուռներից, գրապահոցից և Մխիթար Գոշի ավերված դամբարանից, այժմ շատ սիրված է այցելուների և ուխտավորների կողմից: Հարկ է նաև նշել, որ այստեղ է գտնվում հայտնի վարպետ Պավգոսի բացառիկ խաչքարը (խաչ-քարը) ՝ նրբորեն արված «ժանյակավոր» աշխատանքով (1291 թ.), որն իրավմամբ համարվում է Հայաստանի ամենագեղեցիկ խաչքարը:
Օր 6. (10:00 ~ 19:00)
Օրվա առաջին կես
Երևան - Խոր Վիրապ վանք
Պատահական չէ, որ Խոր Վիրապ վանքը («խորը բանտ») համարվում է Հայաստանում ամենակարևոր սրբավայրերից մեկը. չէ՞ որ հենց այստեղ գտնվող բանտում 14 տարի շարունակ տանջվում էր մեր երկիրը մկրտած Գրիգոր Լուսավորիչը։ Հենց այստեղ է, որ հավատքի և իր աղոթքի ուժով նա կարողացավ դիմակայել մահվանը, իսկ հետո Հայաստանին «նոր կյանք» նվիրեց. այդպես կոչեցին 301 թվականից հետո քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն ընդունելը։ Հարկ է նաև նշել, որ Խոր Վիրապից հրաշալի տեսարան է բացվում դեպի Հայաստանի խորհրդանիշ բիբլիական Արարատ լեռը, քանի որ Խոր Վիրապը վերջինիս ամենամոտ կետն է ՝ ընդամենը 7 կմ։
Օրվա երկրորդ կես | Ճաշ
Նորավանք - Գորիս (գիշերակաց Գորիսում)
Կարմիր ժայռեր, Ամաղու գեղատեսիլ կիրճ և Նորավանքի եզակի վանական համալիր՝ լեռան գագաթին։ Վանական համալիրի եկեղեցիներից մեկի հարթաքանդակի վրա պատկերված է Աստված Ինքը։ Աջ ձեռքով Նա օրհնում է խաչելությունը, իսկ ձախ կողմում պահում է Ադամի գլուխը ՝ Սուրբ Հոգին խորհրդանշող աղավնու վրա։ Թռչնի թռիչքի բարձրությունից արված պանորամային լուսանկարները դեռ երկար կհիշեցնեն այս հետաքրքիր ճանապարհորդության մասին:
Օր 7. (10:00 ~ 19:00)
Օրվա առաջին կես
Գորիս - Տաթև
Երբ տաղանդավոր վարպետներն ապրում են նման գեղեցիկ հողի վրա, ստացվում է այնպիսի հրաշք, ինչպիսին Տաթևի վանքն է ՝ բնության և ճարտարապետության ներդաշնակության, ոգու և մտքի դրսևորման օրինակ։ Տաթևի վանքը IX-XIII դարերի վանական համալիրն է, որը գտնվում է Որոտան գետի կիրճի ժայռերի վրա, եղել է միջնադարյան Հայաստանի փիլիսոփայական և գիտական մտքի երբեմնի խոշորագույն կենտրոնը։ Վերջերս National Geographic ամսագիրը Տաթևի վանքը ներառել է աշխարհի 10 ամենագեղատեսիլ զբոսաշրջային վայրերի ցանկում: Հատուկ հաճույք է դեպի վանք թռիչքը «Տաթևի թևեր» ճոպանուղով, որն աշխարհում ամենաերկար հետադարձ ճոպանուղին է, վերջինս ձգվում է մինչև 320 մ բարձրության վրա գտնվող կիրճի և բլուրների վրայով:
Օրվա երկրորդ կես | Ճաշ
Քարահունջ - Երևան
Քարահունջ մեգալիթյան համալիրը, թերևս, ամենաառեղծվածային տեղն է Հայաստանում: Այն ունի նաև երկրորդ անուն ՝ Զորաց քարեր (Զորաց քարեր), վերջիններս կանգնած են որպես պահապաններ, 4 հեկտար բարձրլեռնային բարձրավանդակի վրա: Ի՞չ է սա ՝ դամբարանադաշտ, որի պատմությունը սկսվում է Մ.թ.ա. 19-րդ դարից։ Կամ միգուցե աշխարհի ամենահին 7000-ամյա աստղադիտարանը: Ի վերջո, որոշ հետազոտողներ պնդում են, որ Քարահունջը Սթոունհենջի ավագ եղբայրն է, իսկ քարերի անցքեր են արել Երկնային լուսատուներին հետևելու համար: Հնարավոր է` դուք կարողանաք գտնել այդ հարցի պատասխանը ՝ այցելելով իսկապես եզակի Պատմամշակութային արգելոց։ Ո՞վ գիտի…
Օր 8. (10:00 ~ 19:00)
Օրվա առաջին կես
Երևան - Արուճ - Հառիճ
Կես ժամ ճանապարհ Երևւանից և դուք կհայտնվեք V դարում հայտնի, տարբեր հնությունների մի փոքր հրապարակում: Արուճ բնակավայրում գտնվում են Հայաստանի ամենախոշոր եկեղեցիներից մեկը ՝ Արուճավանքը, որը կառուցվել է 666 թվականին, ինչպես նաև նույն ժամանակ կառուցված Մամիկոնյանների իշխանական պալատը և XIII դարի հյուրատունը ՝ քարավան-գոմը, որտեղ հանգստանում էին Մետաքսի ճանապարհով անցնող միջնադարյան գործարարներ։ Բնական է, որ բնությունը և ժամանակն բավականին «մաշել» են այդ շինությունները: Եվ ահա դու կանգնած ես հսկայական տաճարում` Համբարձման ոորմնանկարներով, բարձրացնում ես գլուխդ, իսկ գմբեթ չկա: Ավելին ճիշտ կա. հավերժական գմբեթը` կապույտ երկինքը:
Օրվա երկրորդ կես | Ճաշ
Գյումրի - Երևան
Գյումրին ՝ Հյուսիսային Պալմիրան, եղել է, կա և կլինի Հայաստանի մշակութային մայրաքաղաքը: Գյումրին մի յուրահատուկ վայր է, որտեղ չլինելով ՝ անհնար է ընկալել Հայաստանը։ Գյումրին հայտնի կատակասերների, սրամիտ անեկդոտների հերոսների հայրենիքն է, իսկ բնակիչներն իրենք հայտնի են իրենց հումորի սուր զգացումով, այնպես որ Գյումրին ինչ-որ առումով կարելի է անվանել նաև հայկական հումորի մայրաքաղաք: Քաղաքը տաղանդավոր, արհեստավոր, չզլացող,, ուժեղ մարդկանց քաղաք է, որը տուժել է սարսափելի երկրաշարժից, բայց կարծես Ֆենիքսի պես վերածնվել է։ Քաղաքը ինքնին պատմություն է, ճաշակ, իր ուրույն ձեռագրով և բնավորությամբ։ Քաղաք-ամրոց, քաղաք-թատրոն, քաղաք-արտել, քաղաք-թանգարան։ Գյումրին հարուստ է իր յուրահատուկ ճարտարապետական ոճով: Նրա պատմական միջուկը ՝ Կումայրի թաղամասը կենդանի թանգարան է, «ժամանակի մեքենա», «հայկական Հոլիվուդ»։
Օր 9. (10:00 ~ 13:00)
Օրվա առաջին կես
Երևան - Ամբերդի ամրոց (հոկտեմբերից մայիս` Ծաղկաձոր)
Ներկայիս Հայաստանի տարածքում գտնվող ամենաբարձր լեռան` Արագածի հարավային լանջին, որն ուղղված է Արարատյան դաշտավայրին, գտնվում է Ամբերդ Ամրոցը, որը միջնադարում եղել է Պահլավունի հայ իշխանների տոհմական տարածքը: 1026 թվականին, փառապանծ զորապետ Վահրամ Պահլավունու հրամանով, ժայռի վրա, կառուցվում է իր ազնվական շնորհով լավագույն եկեղեցիներից մեկը։
Օրվա երկրորդ կես | Ճաշ
Ազատ ժամանակ:
Օր 10.
Օրվա առաջին կես
Երևանի Կոնյակի Գործարան (Ընկերությունը իրավունք է վերապահում տեղափոխել տուրը)
Սուզվել հայկական կոնյակագործության մեջ, փորձել ազնիվ խմիչքի մի քանի տեսակներ, նվիրվել արհեստի գաղտնիքներին, հանդիպել հրեշտակների հետ Երևանի կենտրոնում, հետաքրքիր բաներ իմանալ Ստալինի և Չերչիլի գաղտնի կապի մասին, այն մասին, թե ինչպես է պատրաստվում կոշերային կոնյակը, լսել Էրիվանյան ամրոցի վերածնունդը, անվանական տակառների, կենացների և շատ այլ բաների մասին անհնար կլինի առանց Երևանի կոնյակի գործարան այցելության: Հենց այստեղ է, որ կոնյակը ոչ թե խմում, այլ վայելում են: Միգու՞ցե ֆրանսերեն`շոկոլադով, ռուսերե՞ն` կիտրոնով թե՞ հայերեն` սառը քաղցր դեղձով: Հիշեք, ինչպես ասում էր Մաքսիմ Գորկին «Գուցե շատ ավելի հեշտ է բարձրանալ Արարատ լեռը քան դուրս գալ «Արարատ» գործարանի նկուղներից»։
Օրվա երկրորդ կես
Ազատ ժամանակ
Խորհուրդ ենք տալիս այցելել Վերնիսաժ և Կենտրոնական շուկա:
Տեղափոխում օդանավակայան:
