Օր 1.
Ժամանում Երևան: Տեղափոխում հյուրանոց:
Օրվա երկրորդ կես
Ազատ ժամանակ
Օր 2. (10:00 ~ 16:00)
Օրվա առաջին կես
Շրջայց Երևանում
Վերջերս իր 2800-ամյակը նշած Հայաստանի մայրաքաղաքով ճանապարհորդությունը կսկսվի նրա աշխարհագրական կենտրոնից` Հանրապետության հրապարակից։ Այնուհետև կայցելենք կայարանամերձ հրապարակ, որտեղ գտնվում է Երևանի խորհրդանիշներից մեկը` հայկական էպոսի հերոս Սասունցի Դավիթին նվիրված հուշարձանը։ Այնուհետև, անցնելով Օղակաձև զբոսայգու կողքով, կբարձրանանք Հաղթանակի զբոսայգի, որտեղից բացվում է քաղաքի և բիբլիական Արարատի հետաքրքիր համայնապատկերային տեսարանը: Այնուհետև սպասվում է զբոսանք Երևանի բաց երկնքի տակ գտնվող Կասկադ-թանգարանով, ապա ՝ Մեսրոպ Մաշտոցի անունը կրող պողոտայով, կտեսնենք Երևանի քաղաքապետարանը, Մարզահամերգային համալիրը Ծիծեռնակաբերդի բլրի վրա և կեզրափակենք էքսկուրսիան Սպենդիարյանի անվան Օպերայի և Բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի մոտ գտնվող Թատերական հրապարակում: Այստեղ են գտնվում նաև Կարապի լիճը և հայտնի հայ մշակույթի ներկայացուցիչների ՝ կոմպոզիտորներ Արամ Խաչատրյանի, Ալեքսանդր Սպենդիարյանի, Առնո Բաբաջանյանի, բանաստեղծ և գրող Հովհաննես Թումանյանի հուշարձանները:
Օրվա երկրորդ կես | Ճաշ
Էջմիածին - Երևան
Հայաստանի ամենանշանավոր մշակութային և կրոնական կենտրոններից մեկի` Վաղարշապատի սրտում ՝ ինչպես Վատիկանն է Հռոմի կենտրոնում, գտնվում է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը: Այն ոչ միայն հայերի հոգևոր մայրաքաղաքն է, այլև աշխարհում առաջին քրիստոնեական եկեղեցին։ Ինչպես հայտնի է, 301 թվականին Հայաստանն աշխարհում առաջինն է քրիստոնեությունը հռչակել պետական կրոն, և հենց նույն թվականին էլ Տրդատ 3-րդ թագավորի օրոք դրվեց տաճարի հիմքի առաջին քարը։
Օր 3. (10:00 ~ 17:00)
Օրվա առաջին կես
Մատենադարան (Ընկերությունը իրավունք է վերապահում տեղափոխել տուրը)
«Մատենադարան» բառը հայերենից թարգմանաբար նշանակում է «ձեռագրերի պահոց»։ Այս հավաքածուի ստեղծման սկիզբը թվագրվում է 5-րդ դարին և կապված է հայոց գրերի հայր Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հետ։ Նրա պատվին է անվանակոչվել պողոտամն, որի վերջում գտնվում է Մատենադարանի թանգարանը։ Այն հանդիսանում է աշխարհում ձեռագրերի խոշորագույն պահոցներից մեկը և հնագույն հայկական ձեռագրերի ամենախոշոր պահոցը։ Այս եզակի թանգարանի ֆոնդերն ունեն ավելի քան 17 հազար հին ձեռագրեր և ավելի քան 100 հազար հին արխիվային փաստաթղթերի հայերեն, ռուսերեն, եբրայերեն, լատիներեն, արաբերեն, սիրիերեն, հունարեն, վրացերեն, հնդկերեն, ճապոներեն, պարսկերեն և այլ տարբերակները:
Օրվա երկրորդ կես | Ճաշ
Գառնու ամրոց - Գեղարդի վանք - Երևան
Առաջարկում ենք ճամփորդել ոչ միայն տարածության այլև ժամանակի մեջ` հեթանոսությունից մինչև քրիստոնեություն` Արևի աստծո հեթանոսական տաճարից մինչև Գեղարդավանք, որի անվանումը գալիս է Լոնգինի Գեղարդից: Հենց այդ նիզակով է հռոմեական հարյուրապետը խոցել Հիսուս Քրիստոսի մարմինը խաչի վրա, իսկ նրա ծայրը, ի թիվս բազմաթիվ այլ մասունքների, առաքյալ Թադեոսի կողմից բերվել է Հայաստան: Երկար ժամանակ այս սուրբ մասունքը պահվել է Գեղարդի վանական համալիրում, իսկ այժմ այն կարելի է տեսնել Էջմիածնի թանգարանում:
Օր 4. (10:00 ~ 19:00)
Օրվա առաջին կես
Երևան - Խոր Վիրապ - Արենի գինու գործարան
Պատահական չէ, որ Խոր Վիրապ վանքը («խորը բանտ») համարվում է Հայաստանում ամենակարևոր սրբավայրերից մեկը. չէ՞ որ հենց այստեղ գտնվող բանտում 14 տարի շարունակ տանջվում էր մեր երկիրը մկրտած Գրիգոր Լուսավորիչը։ Հենց այստեղ է, որ հավատքի և իր աղոթքի ուժով նա կարողացավ դիմակայել մահվանը, իսկ հետո Հայաստանին «նոր կյանք» նվիրեց. այդպես կոչեցին 301 թվականից հետո քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն ընդունելը։ Հարկ է նաև նշել, որ Խոր Վիրապից հրաշալի տեսարան է բացվում դեպի Հայաստանի խորհրդանիշ բիբլիական Արարատ լեռը, քանի որ Խոր Վիրապը վերջինիս ամենամոտ կետն է ՝ ընդամենը 7 կմ։
Օրվա երկրորդ կես | Ճաշ
Նորավանք - Երևան
Կարմիր ժայռեր, Ամաղու գեղատեսիլ կիրճ և Նորավանքի եզակի վանական համալիր՝ լեռան գագաթին։ Վանական համալիրի եկեղեցիներից մեկի հարթաքանդակի վրա պատկերված է Աստված Ինքը։ Աջ ձեռքով Նա օրհնում է խաչելությունը, իսկ ձախ կողմում պահում է Ադամի գլուխը ՝ Սուրբ Հոգին խորհրդանշող աղավնու վրա։ Թռչնի թռիչքի բարձրությունից արված պանորամային լուսանկարները դեռ երկար կհիշեցնեն այս հետաքրքիր ճանապարհորդության մասին:
Օր 5. (10:00 ~ 18:00)
Օրվա առաջին կես
Սևանա լիճ - Երևան
Հաջորդը Հայաստանի մարգարիտն է` Սևանա լիճը։ Գալ Հայաստան և չլինել Սևանում, չհիանալ նրա գեղեցկությամբ, չբարձրանալ Սևանի թերակղզու գագաթին գտնվող եկեղեցիներ, չլվացվել լճի ջրով, չփորձել ածուխի վրա պատրաստված սևանյան ձուկը և խեցգետնի վզից պատրաստված Լուլա-քյաբաբը, առնվազն հանցանք է: Ավելորդ չի լինի նշել, որ Սևանա լիճը Կովկասի ամենամեծ լիճն է, ինչպես նաև Երկիր մոլորակի ամենամեծ բարձրլեռնային քաղցրահամ լճերից մեկը, որը քաղցրահամ ջրի ռեսուրսներով զիջում է միայն Տիտիկակի լճին։
Օրվա երկրորդ կես | Ճաշ
Դիլիջան - Գոշավանք - Երևան
Քաղաքն իսկապես լեգենդար է: Նրա մասին լսել են տասնյակ միլիոնավոր մարդիկ, ովքեր դիտել են մի քանի սերունդների կողմից սիրված «Միմինո» ֆիլմը որը մեծն Ֆրունզիկ Մկրտչյանի դերակատարմամբ, աշխարհում երկրորդ տեղն է զբաղեցնում: Դիլիջանն արդեն վաղուց դարձել է սիրված հանգստավայր, հանգստի, բնակության և նկարիչների, երաժիշտների և այլ ստեղծագործողների ոգեշնչման համար: Եվ դա զարմանալի չէ ՝ անտառապատ լեռներով շրջապատված գեղատեսիլ քաղաքը գտնվում է արգելոցի տարածքում և ունի ազգային պարկի կարգավիճակ: Դիլիջան են մեկնում տարվա ցանկացած ժամանակ ՝ վայելելու «տեղի Շվեյցարիայի» գեղեցկությունը, ճանաչելու մոտակայքում գտնվող միջնադարյան հայկական ճարտարապետության գլուխգործոցները և, իհարկե, բարելավելու առողջությունն մաքուր օդով և հանքային ջրով: Երևանից դեպի Դիլիջան ձգվոլ հարյոուրկիլոմետրանոց ճանապարհը ճանապարհորդների աչերը շռայլորեն շոյում է տեսակների բազմազանությամբ, կլիմայական գոտիների փոփոխության դիտարկմամբ, և, բնականաբար, դիլիջանյան հայտնի սերպանտինով: 12-րդ դարի վերջին կաղնու անտառներով շրջապատված Աղստև գետի կիրճում նշանավոր մտածող, առաջին դատաստանի հեղինակ Մխիթար Գոշը հիմնադրել է Նոր Գետիկ վանքը: Գոշի մահից հետո, XIII դարի ընթացքում, վանական համալիրը կառուցել և անվանել են նրա պատվին ՝ Գոշավանք։ Վանական համալիրը, որը բաղկացած է երեք եկեղեցիներից, մատուռներից, գրապահոցից և Մխիթար Գոշի ավերված դամբարանից, այժմ շատ սիրված է այցելուների և ուխտավորների կողմից: Հարկ է նաև նշել, որ այստեղ է գտնվում հայտնի վարպետ Պավգոսի բացառիկ խաչքարը (խաչ-քարը) ՝ նրբորեն արված «ժանյակավոր» աշխատանքով (1291 թ.), որն իրավմամբ համարվում է Հայաստանի ամենագեղեցիկ խաչքարը:
Օր 6. (10:00 ~ 19:00)
Օրվա առաջին կես
Երևան - Սանահինի վանք
«Սա նրանից ավելին է» այսպես է թարգմանվում նշանավոր ճարտարապետական և մշակութային հուշարձանի անունը, և ոչ թե պարզապես վանքի, այլ ողջ միջնադարյան Հայաստանի համար հայտնի ակադեմիայի անունը։ 20-րդ դարի կեսերից Սանահինի եկեղեցիներից մեկը` Սուրբ Ամենափրկիչը, դարձավ ամբողջ Լոռվա Թագավորության մայր տաճարը։ Իր կրտսեր եղբոր ՝ Հաղպատի վանքի կիրճից, անընդհատ մրցակցության մեջ գտնվելով, վանականները նրան նույնիսկ անվանումն են հայտնել ՝ Հաղպատից քառասուն տարեկան, իսկապես, Հաղպատից մեծ ։ Իսկ եթե նայենք մյուս կողմից, ապա «ավագը» թաքնվել է Դեբեդ գետի գեղատեսիլ կիրճի մոտ, որի միջով քաղաքի մեջ 1192 թվականից անցել է նշանավոր քարե կամուրջը ՝ Սանահինյան անունով: Լոռու հայտնի վանքերի միջև կա 10 կիլոմետրանոց արահետ, որի վրա զբոսնելիս կտեսնեք նաև բերդ-ամրոցը և Դեբեդի կիրճը։ Ինչպես Հաղպատը, այնպես էլ Սանահինը ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ցանկից է:
Օրվա երկրորդ կես | Ճաշ
Հաղպատի Վանք - Երևան
Ալավերդի քաղաքի շրջակայքում, կիրճերով շրջապատված սարահարթի վրա տասը դարից ավելի կանգնած է մի խոշոր վանք, որը դարձել է Լոռու Թագավորության, այժմ նաև ողջ Հայաստանի, հոգևոր և մշակութային կենտրոնը: Հաղպատի շինությունները որքան գեղեցիկ այնքան էլ լավ պահպանված են։ Բացի այդ, Հաղպատում կա «Ամենափրկիչ» հազվագյուտ խաչքարը, որը վարպետորեն կերտվել է 1273 թվականին: Այն պատկերում է խաչելությունը, ինչը բնորոշ չէ հայկական ավանդույթին։ Հաղպատի վանքը հայտնի է նաև նրանով, որ, հայտնվելով վրաց թագավորի մոտ, մի քանի տարի իր կյանքի ընթացքում այնտեղ է անցկացրել հայտնի հայ բանաստեղծ և աշուղ, Սայաթ-Նովայի սիրային քնարերգության վարպետը։ Ոմանք պնդում են, որ այնտեղ էլ նա թաղված է, թեև համարվում է, որ նա մահացել է և թաղվել Թբիլիսիում։ Իհարկե, Հաղպատի վանքը ևս ընդգրկված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության հուշարձանների ցանկում:
Օր 7. (10:00 ~ 13:00)
Օրվա առաջին կես
Ամբերդ Ամրոց - Երևան (հոկտեմբերից մինչև մայիս Ծաղկաձոր)
Ներկայիս Հայաստանի տարածքում գտնվող ամենաբարձր լեռան` Արագածի հարավային լանջին, որն ուղղված է Արարատյան դաշտավայրին, գտնվում է Ամբերդ Ամրոցը, որը միջնադարում եղել է Պահլավունի հայ իշխանների տոհմական տարածքը: 1026 թվականին, փառապանծ զորապետ Վահրամ Պահլավունու հրամանով, ժայռի վրա, կառուցվում է իր ազնվական շնորհով լավագույն եկեղեցիներից մեկը։
Օրվա երկրորդ կես
Ազատ ժամանակ:
Օր 8. (10:00 ~ 11:30)
Օրվա առաջին կես
Երևանի կոնյակի գործարան (Ընկերությունը իրավունք է վերապահում տեղափոխել տուրը)
Սուզվել հայկական կոնյակագործության մեջ, փորձել ազնիվ խմիչքի մի քանի տեսակներ, նվիրվել արհեստի գաղտնիքներին, հանդիպել հրեշտակների հետ Երևանի կենտրոնում, հետաքրքիր բաներ իմանալ Ստալինի և Չերչիլի գաղտնի կապի մասին, այն մասին, թե ինչպես է պատրաստվում կոշերային կոնյակը, լսել Էրիվանյան ամրոցի վերածնունդը, անվանական տակառների, կենացների և շատ այլ բաների մասին անհնար կլինի առանց Երևանի կոնյակի գործարան այցելության: Հենց այստեղ է, որ կոնյակը ոչ թե խմում, այլ վայելում են: Միգու՞ցե ֆրանսերեն`շոկոլադով, ռուսերե՞ն` կիտրոնով թե՞ հայերեն` սառը քաղցր դեղձով: Հիշեք, ինչպես ասում էր Մաքսիմ Գորկին «Գուցե շատ ավելի հեշտ է բարձրանալ Արարատ լեռը քան դուրս գալ «Արարատ» գործարանի նկուղներից»։
Օրվա երկրորդ կես
Ազատ ժամանակ:
Խորհուրդ ենք տալիս այցելել Վերնիսաժ և Կենտրոնական շուկա (Վերնիսաժը բաց է ամեն օր, բայց միայն մի փոքր մասն է աշխատում։ Հիմնական մասը աշխատում է շաբաթ-կիրակի):
Տեղափոխում օդանավակայան