Խոր Վիրապ
Պատահական չէ, որ Խոր Վիրապ վանքը («խորը բանտ») համարվում է Հայաստանում ամենակարևոր սրբավայրերից մեկը. չէ՞ որ հենց այստեղ գտնվող բանտում 14 տարի շարունակ տանջվում էր մեր երկիրը մկրտած Գրիգոր Լուսավորիչը։ Հենց այստեղ է, որ հավատքի և իր աղոթքի ուժով նա կարողացավ դիմակայել մահվանը, իսկ հետո Հայաստանին «նոր կյանք» նվիրեց. այդպես կոչեցին 301 թվականից հետո քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն ընդունելը։ Հարկ է նաև նշել, որ Խոր Վիրապից հրաշալի տեսարան է բացվում դեպի Հայաստանի խորհրդանիշ բիբլիական Արարատ լեռը, քանի որ Խոր Վիրապը վերջինիս ամենամոտ կետն է ՝ ընդամենը 7 կմ։
Նորավանք
Կարմիր ժայռեր, Ամաղու գեղատեսիլ կիրճ և Նորավանքի եզակի վանական համալիր՝ լեռան գագաթին։ Վանական համալիրի եկեղեցիներից մեկի հարթաքանդակի վրա պատկերված է Աստված Ինքը։ Աջ ձեռքով Նա օրհնում է խաչելությունը, իսկ ձախ կողմում պահում է Ադամի գլուխը ՝ Սուրբ Հոգին խորհրդանշող աղավնու վրա։ Թռչնի թռիչքի բարձրությունից արված պանորամային լուսանկարները դեռ երկար կհիշեցնեն այս հետաքրքիր ճանապարհորդության մասին:
Քարահունջ
Քարահունջ մեգալիթյան համալիրը, թերևս, ամենաառեղծվածային տեղն է Հայաստանում: Այն ունի նաև երկրորդ անուն ՝ Զորաց քարեր (Զորաց քարեր), վերջիններս կանգնած են որպես պահապաններ, 4 հեկտար բարձրլեռնային բարձրավանդակի վրա: Ի՞չ է սա ՝ դամբարանադաշտ, որի պատմությունը սկսվում է Մ.թ.ա. 19-րդ դարից։ Կամ միգուցե աշխարհի ամենահին 7000-ամյա աստղադիտարանը: Ի վերջո, որոշ հետազոտողներ պնդում են, որ Քարահունջը Սթոունհենջի ավագ եղբայրն է, իսկ քարերի անցքեր են արել Երկնային լուսատուներին հետևելու համար: Հնարավոր է` դուք կարողանաք գտնել այդ հարցի պատասխանը՝ այցելելով իսկապես եզակի Պատմամշակութային արգելոց։ Ո՞վ գիտի…
Որոտնավանք
Որոտնավանքը վանական համալիր է, որը գտնվում է Սյունիքի մարզի Վաղատին և Որոտան գյուղերի միջև ' կիրճին նայող լեռնաշղթայի երկայնքով։
Խնձորեսկի Քարանձավներ
Խնձորեսկի քարանձավներում մառդիկ շատ երկար են ապրել, քանի որ Հին Խնձորեսկը կառուցվել է երկու բլուրների լանջերին, որտեղ գյուղերի կառուցման համար հարթ տեղանք չի եղել։ Այլ ելք չգտնելով, մարդիկ ստեղծել էին մի փոքր բնակելի գոտի բոլոր անհրաժեշտ գործառույթներով:
Գորիս
Գորիսը շրջապատված է հիասքանչ տեսարժան վայրերով, որոնցից անհնար է աչք կտրել։ Դրանց թվում են քարե անտառը, Խնձորեսկ քարանձավային քաղաքը, Սիսավանի վանքը ՝ Շաքիի Ջրվեժով, Ղարագյոլ բարձրլեռնային լիճը և Քարահունջը։
Շաքիի Ջրվեժ
Շաքիի ջրվեժը համարվում է Հայաստանի ամենագեղատեսիլ ջրվեժներից մեկը։ Այն գտնվում է Սյունիքի մարզում և 18 մետր բարձրությունից գահավիժում է խորը կիրճ։ Չնայած իր փոքր բարձրության, ջռի շլացուցիչ ձայնը լսելի է անգամ հեռվից:
Արենի
Արենին Վայոց ձորի հին և նշանավոր գյուղերից է։ Գյուղում կան հնավայրեր, մի քանի ավերված գյուղատեղիներ, արձանագրություն ունեցող բազմաթիվ խաչքարեր ու գեղեցիկ քարայրներ՝ Մագիլի և Թռչունների։ Արենին հարուստ է նաև բնությամբ`ժայռերով, անդնդախոր ձորերով, ջրվեժներով։
